Poppenkast

De poppenkast is al eeuwenoud. In de tijd van de Romeinen en de Grieken werd er al poppenkast gespeeld. Oorspronkelijk was het vermaak voor volwassen. In het begin van de twintigste eeuw is het geïntroduceerd op de kleuterschool. In de collectie van het Nationaal Onderwijsmuseum in Dordrecht zijn complete poppenkasten en unieke poppenkastpoppen te vinden.

Schunnig
Directeur Tijs van Ruiten van het museum: "Het verhaal van Jan Klaassen en Katrijn is in Nederland heel bekend, dat werd vroeger voor volwassenen opgevoerd. Het ging over de huwelijkse omstandigheden en dat waren vaak niet heel nette verhaaltjes."
Jan Klaassen zou echt bestaan hebben. In een bekend lied wordt hij bezongen als 'trompetter in het leger van de prins'. "Het verhaal is dat echt trompetter was in het leger van prins Frederik Hendrik en hij schijnt ook ergens in Nederland begraven te liggen. Maar of de trompetter ook echt poppenkastspeler was, dat vertellen de analen niet", aldus Van Ruiten.

Kleuterschool
De poppenkast op school is vooral verbonden aan het kleuteronderwijs. Ook daar zijn Jan Klaassen en Katrijn de bekendste figuren. Daarnaast worden ook karakters uit sprookjes bewerkt tot poppenkastfiguren.
In de collectie van het Onderwijsmuseum zijn verschillende poppenkastpoppen te vinden die speciaal voor scholen zijn gemaakt. "Handgemaakte poppen van papier-maché", vertelt Van Ruiten.

De poppenkast is niet alleen voor de leerkracht om een verhaal te vertellen. "Het is eigenlijk voorlezen met beeld, daarom werkt het ook zo goed", weet Van Ruiten. Voor kinderen is het leuk om zelf in de poppenkast te spelen. "In zo'n poppenkastverhaal kun je dingen zeggen die je anders eigenlijk niet durft te zeggen. Daar gebruikten ze het ook voor."

Pedagogisch
In de jaren vijftig, zestig en zeventig wordt heel veel met poppenkasten gedaan. Om daar meer over te vertellen heeft Tijs van Ruiten een luik meegenomen naar de studio van Middag aan de Maas. "Het is een luik van een echte poppenkastkast die permanent in een klaslokaal heeft gestaan. De school is gebouwd met een vaste poppenkast erin".
Poppenkasten echt onderdeel van het onderwijs. "Het is belangrijk en educatief. Pedagogisch kun je met zo'n poppenkast verhaal dingen doen die anders misschien moeilijk uit te leggen zijn", besluit Van Ruiten.

Bekijk het radio-interview en de uitzending van Middag aan de Maas van 26 juli 2018.
Bron: RTV Rijnmond